Een ongestoorde blik op de ongerepte natuur

Drie kwartier buiten Reykjavik, bij het diepste, koudste meer van IJsland, Þingvallavatn, ligt een modern ontworpen huis, volledig weggewerkt in het heuvelachtige groene terrein. De woning is van de Deense zangeres en songwriter Tina Dickow, haar man, de muzikant en componist Helgi Jónsson, en hun drie kinderen. Toen ze de plek kochten, stond er al een huis op het perceel, maar ze droomden van een woning die zou opgaan in het landschap en tegelijkertijd een weids uitzicht over het water zou bieden. Dus ze besloten het huis af te breken en opnieuw te beginnen.

Een van de eerste dingen die ze deden was het terras verkennen om te zien wat ze konden bouwen zonder het uitzicht van de buren te bederven. Aan hun vriend en architect Kristján Eggertsson, die het zou ontwerpen, gaven ze mee dat het huis op een bepaald gedeelte van het perceel moest komen en van bovenaf gezien moest wegvallen in de natuur.

‘We wilden over het algemeen zo veel mogelijk bomen behouden. Die groeien heel langzaam in IJsland, en als je verdwaalt in een IJslands bos, moet je gewoon rechtop gaan staan, zo luidt de grap. We hebben dus niet meer gekapt dan absoluut noodzakelijk, en het terras is zelfs aan de donkere kant omdat we zo van de grote sparren houden,’ vertelt Tina.

De wens om bomen, natuur en landschap zo veel mogelijk ongerept te laten en het huis in de omgeving te laten wegvallen, was een vereiste bij de bouw, en Kristján Eggertsson verwerkte die dan ook in zijn schetsen.

‘Het gebouw neemt op verschillende niveaus de vorm aan van zijn omgeving. De betonnen fundering van het houten huis bevindt zich op drie verspringende vlakken die de helling van het landschap volgen, en het grasdak helt deels naar en deels mee met het glooiende terrein. De locatie is met zorg gekozen om het huis zo veel mogelijk te integreren in de omgeving, en bepaalde vergezichten te omlijsten,’ legt Kristján uit.

Terwijl hun vriend het huis ontwierp, hielpen de vaders van Tina en Helgi met de bouw ervan. Zoals het paar vertelt, zweeft hun hulp in de vorm van liefde tussen de muren. En extra handen waren ook wel nodig, want de bouw duurde 4 à 5 jaar, terwijl hun muziekcarrière bruiste en ze in die periode ook nog eens hun drie kinderen kregen.

‘Ik begrijp niet dat het mogelijk was. Niet als je ziet hoeveel werk Helgi zelf heeft verzet. Hij maakte de grond gereed, een bedrijf bouwde het geraamte en toen moesten we het zelf doen,’ zegt Tina, en Helgi vult aan: ‘Ja, het was een wilde reis vanaf het moment dat ik de eerste boom kapte totdat de graafmachine kwam. Ik had verwacht dat we op een halve meter diepte al op de berg zouden stuiten, maar uiteindelijk werd het een kuil van 3,5 meter diep! En dat was nog maar het begin van een avontuur volverrassingen, uitdagingen, waanzinnig hard werken, veel fantastische zonsop- en -ondergangen door de veranderende seizoenen – en nu een droomhuis waar ik elke dag naar terug verlang als ik weg ben.’

Het huis was bedoeld als vakantiehuis, aangezien het gezin woont in Reykjavík. Maar nu gebruiken ze het het hele jaar door als tweede huis. Een van de dingen die ze het leukst vinden zijn de grote panoramische ramen die uitkijken op de ongerepte natuur.

‘Wat zo fascinerend is aan het uitzicht op IJsland, is dat het licht en het weer per dag wel honderd keer veranderen. Telkens als je naar buiten kijkt, is het anders. Dan stormt het boven het meer, dan breekt de zon door, dan hagelt het en dan danst het licht aan de voet van de berg,’ vertelt Tina.

Voor Tina en Helgi is leven in de natuur erg belangrijk, en het is een bron van inspiratie voor hun creatieve werk als muzikanten.

‘De natuur herinnert je eraan dat je deel uitmaakt van iets groters. De bergen waar we op uitkijken zijn zo oud, rustig en majestueus en volledig onverschillig tegenover alle problemen waar we in onze kleine leventjes op stuiten. Morgen is er weer een dag, vertellen ze ons. En over 5000 jaar ook. De vulkaan daarginds heeft het hele gebied hier 10.000 jaar geleden gevormd. Dus het relativeert het dagelijkse bestaan,’ vindt Helgi, en Tina voegt eraan toe: ‘Voor mij biedt de natuur alle ruimte tot overpeinzingen. Dat inspirerende gevoel deel uit te maken van iets groters; iets waar ik via muziek naar wil uitreiken. Voor Helgi is de verbinding met de natuur nog dieper, denk ik. Ik ben tenslotte opgegroeid in een dorp, en hij midden in de natuur. Dat hoor je terug in zijn muziek. Je voelt het in de persoon die hij is. Hij weerspiegelt deze landschappen.’

Maar het wonen in de IJslandse natuur komt ook in Tina’s muziek tot uitdrukking.

‘Terwijl we het huis aan het bouwen waren, schreef ik in een lied dat ik hier wilde wonen als de wereld op een dag ten onder zou gaan. Dus ver weg van al het lawaai en drama van het bestaan. Een moestuin, vis uit het meer – eenvoudig leven. Ik bedoelde het toen niet zo serieus, maar toen we hier zaten brak de coronacrisis uit, Denemarken sloot zijn grenzen en alles stond ineens op losse schroeven. En toen werd het plotseling heel reëel! Hier zit je echt heel ver bij alles vandaan!’

De Ijslandse badcultuur

IJsland heeft een bijzondere badcultuur. Vlak onder het aardoppervlak bevindt zich warm water, dat makkelijk is op te pompen. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de buitenbaden die je overal ziet en die Tina het hele jaar door bijna elke dag bezoekt, of voor de baden die veel mensen thuis in de tuin hebben. Dan zitten gezinnen daar te kletsen in het warme water terwijl de sneeuwvlokken om hen heen neerdwarrelen of het noorderlicht danst aan de hemel. Tina en Helgi hebben de badcultuur ook naar binnen gehaald: ze hebben een badkuip geïnstalleerd midden in het woonvertrek, dat bestaat uit een zitgedeelte, een eetkamer en een keuken. Als het bad niet in gebruik is, leggen ze er een deksel op en is het een daybed. Maar vaak zitten de kinderen in bad terwijl er van alles om hen heen gebeurt.