wijn
© Pinar Kucuk

Zo kom je over als een wijnkenner

Hoe voorkom je dat je bij het kiezen van een wijn overkomt als een beginneling? Sommelier Kristina Muusmann geeft een spoedcursus in de meest elementaire wijnkennis.

Wat betekent het dat een wijn complex is? Heeft een zoete wijn altijd een laag alcoholpercentage? Welke druif moet je kiezen als je het liefst droge wijn drinkt?

Als het om wijn gaat, zijn er geen gemakkelijke antwoorden. Hoe een wijn smaakt, hangt van zo veel factoren af dat het moeilijk is om algemene richtlijnen vast te stellen. Als je een wijnexpert wilt worden, is er maar één manier: veel wijn proeven!

Een paar termen zijn echter handig om te kennen als je je weg wilt vinden in de wereld van de wijn. We spraken met sommelier en wijnimporteur Kristina Muusmann van Sæsonmelier om haar wat tips en trucs te ontfutselen.

wijn
© chris1million
Kristina Muusmann
© chris1million

Geef toe dat je niets weet

We hebben het allemaal weleens meegemaakt: je krijgt de wijnkaart en daarop staat vrijwel geen enkel woord dat je herkent. Het domste wat je kunt doen, is de duurste wijn op de kaart kiezen in de hoop cool over te komen.

‘Je kunt de duurste, mooiste en best beoordeelde wijn van de kaart kopen maar hem toch helemaal niet lekker vinden. Smaken verschillen, en het feit dat een wijn duur is, betekent niet per se dat je hem lekker vindt,’ zegt Kristina Muusmann. Zij raadt aan om je kaarten op tafel te leggen en hulp te vragen.

‘Communiceer met het personeel in plaats van te denken dat je het zelf wel kunt. De persoon die de wijn serveert, heeft het zware werk al voor je gedaan. Die heeft de wijnen geproefd en kent de kaart,’ zegt ze.

Druiven
© chris1million

De mooiste ervaringen worden per fles verkocht

Een goede truc is volgens haar om het restaurant te vragen of dit zijn eigen wijnen importeert of is gespecialiseerd in een bepaald gebied.

‘Veel wijnbars en restaurants hebben goede afspraken met bevriende wijnmakers. In dat geval krijg je vaak waar voor je geld. Het zijn misschien niet de grote wijnhuizen of bekende namen, maar ze bieden doorgaans een hoge kwaliteit en spannende ervaringen.’

Een andere regel is dat je de huiswijnen en de wijnen per glas (meestal) beter kunt overslaan als je op zoek bent naar een mooie wijnervaring.

‘Huiswijnen en wijnen per glas zijn typisch wijnen die in grote hoeveelheden zijn ingekocht en die daardoor wat goedkoper kunnen worden verkocht. De huiswijn is op zich prima, maar voor een interessante wijnervaring moet je meestal naar de flessen op de kaart kijken. Er zijn wijnbars die er prat op gaan dat ze een brede selectie wijnen per glas hebben, maar meestal wordt het pas echt boeiend met een fles.’

wijn
© Sæsonmelier

Noteer wat je lekker vindt

Als je het geluk hebt een wijn te vinden die je bevalt, raadt de sommelier je aan vijf minuten met je tafelgenoot te bespreken waar de wijn naar ruikt en smaakt.

‘Breng onder woorden waarom je vindt dat hij lekker smaakt en noteer van welke druif hij is gemaakt en waar hij vandaan komt. Dan heb je de volgende keer al wat meer om van uit te gaan,’ zegt ze.

Noteer bijvoorbeeld of je van droge wijn houdt of van iets met een zoetje, en of je een voorkeur hebt voor wijnen die hoog in de zuren zitten of liever de rondere wijnen drinkt.

‘Het is mooi als je de tijd hebt genomen om drie elementen te bedenken die je bevallen. Niemand verwacht dat gasten iets van wijn weten, maar het is leuk als je er iets over kunt zeggen. Bijvoorbeeld dat je een wijn lekker vindt als hij naar citroen ruikt, een zuurtje heeft en droog is.’

Vergeet niet aan de wijn te ruiken

Een fout die veel mensen maken, is dat ze de wijn proeven zonder er eerst aan te ruiken.

’We proeven een wijn vooral via onze neus, waarmee we de geurnoten waarnemen. Je proeft of iets zout, zuur, zoet of bitter is, maar als je zegt dat een wijn naar citroen smaakt, is dat omdat hij naar citroen ruikt. Een groot deel van de wijnervaring gaat via de neus, dus vergeet niet om altijd te ruiken.’

Als je je wijn op de juiste manier wilt drinken, raadt Kristina Muusmann je aan om dat zo te doen:

Eerst kijk je naar de wijn. Dan ruik je eraan. Dan laat je de wijn walsen in het glas. Je ruikt weer. En dán proef je. Zuig eventueel wat lucht naar binnen en laat de wijn rondgaan in je mond.

‘Je laat de wijn in het glas walsen om een groter contactoppervlak te maken. Hoe meer zuurstof de wijn krijgt, hoe meer aroma’s er loskomen – en hoe meer de wijn dus geurt. Als een wijn gesloten is, geeft hij minder aroma’s af, en dan kun je hem walsen om de geurnoten los te krijgen.’

Mensen die wijn door hun mond laten rollen, doen dat om het volle mondgevoel van de wijn te krijgen.

‘Als je dat doet, komt er ook meer zuurstof bij de wijn en dat brengt meer smaken en aroma's naar boven,’ legt Muusmann uit.

Druiven
© chris1million

Wijnterminologie

In de wijnwereld moet je veel woorden en uitdrukkingen kennen. We vroegen Kristina Muusmann van Sæsonmelier om tien van de meest voorkomende begrippen bij het wijn proeven uit te leggen.

Aromatisch

Aroma gaat over de geur van de wijn, en een aromatische wijn betekent dat je veel geurindrukken krijgt zodra je het glas oppakt.

Body

Een wijn met veel body is vol of krachtig. Het betekent dat hij veel aroma’s en tannine heeft. Ook ​​een hoog alcoholpercentage zorgt voor body. Als een wijn weinig body heeft, is hij sappig, heeft hij zuren en lichtere tanninen.

Complexiteit

Als een wijn complex is, heeft hij verschillende elementen in zich, zoals zoetheid, zuren en fruit. Dat maakt de wijn evenwichtig. Als een wijn bijvoorbeeld alleen maar zoet en fruitig is, lijkt hij meer op limonade – zonder enige complexiteit.

Droog

Droog is bij wijn het tegenovergestelde van zoet. Hoe droog een wijn is, hangt af van de hoeveelheid restsuikers erin.

Houtrijping

Een wijn die houtrijping heeft gehad, is een tijd opgeslagen geweest in een houten vat. En dat beïnvloedt de smaak. Waarvan het vat gemaakt is en hoe lang de wijn gerijpt is, maakt veel uit. Als het vat aan de binnenkant gebrand is (dit heet ‘toasting’), heeft dat ook invloed op de expressie van de wijn. Nieuwe, kleine eikenhouten vaten die gebrand zijn, geven een rokerige smaak. Hoe nieuwer en hoe meer gebrand de vaten zijn, hoe rokeriger de smaak.

Kurk

Kurk is een probleem dat wordt veroorzaakt door een chemische verbinding. Kurk is iets wat je kunt ruiken: denk aan een vochtige kelder, nat karton of natte hond. In principe kan kurk alleen voorkomen bij flessen met een kurk.

Rond

Als een wijn wordt omschreven als rond, is de zuurgraad lager en voelt de wijn rond en zacht aan in de mond. Een erg ronde wijn kan haast fluwelig aanvoelen.

Tannine

Tannine is afkomstig van de schilletjes, pitjes en steeltjes van de druiven en wordt ook wel looizuur genoemd. Tannine helpt een wijn structuur en volheid te geven. Een wijn kan veel of weinig tannine bevatten, en kort gezegd zijn het de tanninen die zorgen voor dat strakke gevoel in je mond. Als een wijn veel tannine bevat, kan hij aanvoelen als een handdoek op je tong. Tannine bindt zich aan eiwit. Daarom gaat een wijn met veel tannine vaak goed samen met vlees, dat rijk is aan eiwitten.

Zuur

Het tegenovergestelde van zoete wijn is niet zure wijn, maar droge wijn. In die zin noem je een wijn dus niet zuur. Maar een wijn kan wel hoog in de zuren zitten, en dat geeft een strak mondgevoel: een zuur gevoel waardoor je mond samentrekt.