44 Botergele tegels

Monumentenzorg stelt strenge regels aan wat je wel en niet mag verbouwen. Aan dit appartement van 122 m2 was sinds de bouw in 1939 nauwelijks meer iets gedaan, dus het had wat liefde en aandacht nodig. Magnus Fabritius de Tengnagel transformeerde het tot een prachtige woning met een perfecte mix van klassieke meubels, keramiek en moderne kunst.

Monumentenzorg is nodig, maar de regels kunnen wel uitdagend zijn. Dat geldt ook voor de appartementen van het Vestersøhus in Kopenhagen, dat tussen 1935 en 1939 werd gebouwd door Kay Fisker en C.F. Møller en dat nu wordt gezien als een van de belangrijkste werken van het functionalisme. Daarom is het sinds 1994 een monument. Het gebouw telt 292 appartementen, die er voor het grootste deel nog zo uit zien als ze bedoeld waren, met witte balkons in een sterk grafisch patroon en een gewild uitzicht op de stadsmeren. Anderhalf jaar geleden woonde Magnus Fabritius de Tengnagel een rondleiding bij door een van de appartementen, dat er nog net zo uitzag als in 1939, en hij was meteen verkocht. Want hij zag een mooi canvas, zoals hij het zegt, dat kon worden verbouwd tot een woning met historische wortels in een stijl die klassiekers combineert met hedendaags design.

  • Hoewel ik al ja had gezegd tegen een ander appartement, bracht ik toch een bod uit op deze woning. Hij lag eigenlijk iets buiten mijn bereik, maar mijn bod werd geaccepteerd. En ook al wist ik dat er heel veel aan moest gebeuren, het voelde goed. Het appartement is het summum van functionalisme en heeft nauwelijks loze ruimte. En ik vind de vormentaal geweldig,’ zegt Magnus. Hij maakte direct een plan om de woning geschikt te maken voor een moderne levensstijl.
  • Het keukenblad was bijvoorbeeld heel laag en werkte niet voor mensen van nu. Ik kreeg toestemming om het te verhogen, maar heb de kastjes behouden en ook vastgehouden aan de drie verschillende werkbladen die Kay Fisker had bedacht: staal, Oregon Pine en terrazzo, afhankelijk van of je er iets warms of kouds op wilt zetten.

Magnus had ook meer bergruimte nodig en ontwierp zelf een nieuwe kledingkast voor de slaapkamer, op basis van de originele in de hal. Je ziet het verschil niet, dus ze lijken beide origineel. ‘De wanden, deuren en het houtwerk waren meerdere keren geschilderd, en het was veel werk om alle verflagen te verwijderen. Ik koos zeven groentinten van Flügger. Die verbinden het interieur met het groen buiten en dat
zorgt voor samenhang,’ zegt hij. Voordat hij aan de slag ging, legde hij alle verbeteringen voor aan de Deense rijksdienst voor cultuur.

  • In mijn geval waren het een stuk of 30 pagina’s met allerlei kleine en grote aanpassingen. De dienst beoordeelt of ze in de geest en stijl van de architect zijn en voldoen aan de richtlijnen voor het gebouw. Dan is er een verwerkingstijd, waarna je een reactie krijgt. De rijksdienst kan om aanvullende informatie vragen en sommige dingen worden meteen goedgekeurd. Uiteindelijk krijg je een definitief akkoord en dan pas kun je beginnen. Je moet dus geduld hebben, wil ik zeggen tegen mensen die overwegen om een monument te verbouwen. En wat je indient, moet al vrij goed zijn uitgewerkt, zodat ze een goede basis hebben om een besluit te nemen, legt Magnus uit. Hij heeft een hele tijd bij vrienden gelogeerd, met name toen de keuken en badkamer grondig werden aangepakt.

De rijksdienst voor cultuur heeft het niet zo op mensen die achteloos omgaan met monumenten. Zo vergat een bekende Deense kok om de dienst te raadplegen voordat hij zijn keuken naar de woonkamer verplaatste voor een mooi uitzicht op de Kopenhaagse stadsmeren. Toen hij zich in zijn verbouwde woning liet fotograferen, kreeg hij prompt een brief van de rijksdienst, waarin hij werd gesommeerd het appartement terug te brengen in de originele staat. Het heeft hem een vermogen gekost.Magnus had een dilemma in de badkamer, waar in de jaren 1930 een bad was geplaatst. Dat was gehavend, en daarbij hadden de vorige eigenaren, geïnspireerd door een vakantie in Kreta, turquoise mozaïektegels op het originele terrazzo gelegd.

  • Ik wilde het terrazzo graag terugbrengen en kreeg toestemming om een douchenis te maken in plaats van een nieuw bad. Maar ik had te weinig tegels. De botergele tegels waren nog origineel uit de jaren 1930. Sommige waren gebroken en in de wand achter het bad ontbraken er een paar. Maar soms moet je een beetje geluk hebben, lacht Magnus.

  • Ik telde ze en kwam op 44 ontbrekende tegels. Maar gelukkig heeft het Vestersøhus in de kelder een “museum” ingericht waar je originele materialen kunt krijgen als je gaat verbouwen of als er iets kapotgaat. En daar vond ik 45 gele tegels. Dat was echt boffen!