Menig potentiële koper beet zich stuk op klein monument - maar toen kwam Francine met een wel héél ingenieus idee

Menig potentiële koper beet zich stuk op de beperkte m2

Te midden van een groot bosperceel ligt het historische zaadhuisje, dat vroeger hoorde bij een veel groter landgoed.

Dit landgoed bleef eeuwen bij elkaar met diverse gebouwen, tot Napoleon Bonaparte zo nodig een weg dwars door het landgoed moest aanleggen, de latere Kasteellaan. Toen kwam het zaadhuisje als enige object afgesneden te liggen op het nu veel kleinere landgoed Op ‘t Sandt.

Door een aanbouw in de jaren 1970 kreeg het uiteindelijk een woonbestemming, maar daarmee toch zéér weinig bewoners, omdat menig potentiële koper zich stukbeet op de beperkte vierkante meters woonruimte van het compacte huisje.

Totdat enige tijd geleden interieurarchitect Francine Broos zich met liefde en aandacht op het project stortte, met een wel héél ingenieus idee.

Modern of historisch: 'Als het maar vakmanschap toont, dat is heel belangrijk'

• Het huisje stond al lang te koop. Ik was er helemaal weg van, vooral ook van het landschap en het enorme bos eromheen. Het stond ook al jaren leeg en was daardoor slecht onderhouden, maar toch zag ik er op een of ander manier de mogelijkheid mijn droom te verwezenlijken: wonen én werken op het kleine landgoed, vertelt Francine.

• In het kort gezegd zijn we gestart het huisje compleet van binnen en buiten te strippen, inclusief de vloeren van de bovengelegen verdieping. Alleen het dak, bekleed met lood en leisteen, was nog in goede staat. Ik kan zowel een modern als een historisch object waarderen, als het maar vakmanschap toont, dat is voor mij heel belangrijk.

• Je zou kunnen zeggen dat mijn hart als interieurarchitect zich hierdoor in tweeën splitst, ik zou ook in alle twee de objecten kunnen wonen. Ik waardeer de soberheid van het huisje, de krachtige basis van licht én ruimte. Van oorsprong was het heel puur en het was mijn taak om die historie te 'herwaarderen' en zeker ook te 'herfunctioneren'.

100 m2 verstopt

Het is er uiteindelijk ruimtelijk veel beter op geworden. Door de combinatie met de strak moderne inrichting en de lichte kleurstelling wordt het historische karakter van dit bijzondere monument juist benadrukt. Het verleden is niet achter wit stucwerk weggepoetst, maar origineel metselwerk en oude raamkozijnen zijn enigszins in het zicht gelaten.

Voor de noodzakelijke uitbreiding van het kleine landgoed stond Francine Broos voor een grotere uitdaging. Op het zaadhuisje rustte een woonbestemming. De bouwvoorschriften lieten een extra oppervlakte toe van 75 m2, maar dan moest dit ‘bouwsel’ wél op 20 meter afstand komen te liggen en mocht het alleen een bestemming krijgen als bijgebouw.

Francine Broos zag wel degelijk mogelijkheden voor wonen én zelfs ook voor werken. Zij plaatste tegen alle verwachting in in de bostuin een modern ‘glazen paviljoen’ van 75 m2 in het zicht - haar kantoorruimte - maar ‘verstopte’ onder het glazen volume, in de diepte, nog een extra 100 m2 voor bespreekruimte en een comfortabel gastenverblijf.

• De ontwerpschets voor het paviljoen heb ik heel snel op een zondagochtend gemaakt en eigenlijk is dat plan al die tijd onveranderd gebleven: gewoon een glazen rechthoekige ‘doos’ met daaronder een betonnen bak. Het glazen paviljoen moest ondergeschikt zijn aan het kleine monument én zoveel mogelijk wegvallen in deze prachtige omgeving, vandaar ook die complete transparantie.

Tot in detail is hier de kunst van het weglaten beoefend

Terwijl Francine bij de renovatie van de historische oudbouw aan een pak regels gebonden was, kon ze bij de invulling van de nieuwbouw haar eigen gang gaan. Inspiratie voor dit glazen en betonnen paviljoen vond ze bij haar grote Japanse voorbeeld, architect Tadao Ando.

• Bij het ontwerp van het paviljoen moest ik eigenlijk 'weidser' denken; interieur, architectuur en landschappelijke omgeving niet los van elkaar zien, legt ze uit.

Tot in detail is hier de kunst van het weglaten beoefend. Het enige dat de aandacht trekt is het buiten, de natuur en het landschap. En dat was ook de bedoeling van Francine en haar team; de ultieme ‘binnen/buiten-ervaring’.

• Het zaadhuisje, historisch van gegeven, was heel dwingend qua uitgangspunt, terwijl het paviljoen, een contrast daartegenover in materialen als beton, staal en glas, eigenlijk ontworpen is uit de 'onmogelijkheden' van de specifieke randvoorwaarden van de bouwvoorschriften. En dat is, als ik het nu achteraf bekijk, eigenlijk ook lichtelijk dwingend geweest, het paviljoen kon eigenlijk niet anders worden dan dit. Het totaal heeft goed uitgepakt. Wie zal het zeggen, het lijkt wel voorbestemd te zijn geweest, misschien hadden het eeuwenoude bosgebied en het historische landgoed Op ‘t Sandt altijd al een glazen paviljoen voor ogen.