
Van stoffige autowerkplaats tot rauwe vakantie-idylle
De zoektocht van de Noorse architect Harald Lode naar een vakantiehuis eindigde voor een loslatende garagedeur in een slaperig stadje op Mallorca. Nu heeft hij de kleine autowerkplaats omgetoverd tot een vakantiehuis voor hemzelf en zijn partner.
Door
Architect Harald Lode was zijn eigen opdrachtgever toen hij de kleine autowerkplaats ombouwde tot een vakantiehuis voor hemzelf en zijn partner. De deur van knoestvrij grenenhout geeft een klein Scandinavisch tintje.
Architect Harald Lode uit Noorwegen renoveerde zijn Spaanse vakantiehuis door het af te pellen. Eerst vonden hij en zijn partner het eiland, toen het dorp. De zoektocht van Harald en Terje naar een vakantiehuis eindigde voor een afbladderende garagedeur in het zijstraatje Calle Barraques.
Daarachter: een stoffige, donkere en rommelige autowerkplaats. Maar daar weer achter: twee sinaasappelbomen op een bed van groen onder een stralend blauwe hemel.
We bevinden ons in Artà, een dorp in een dal bij een bescheiden berg aan de oostkant van Mallorca. Het enige dat hier aan het strandleven doet denken is de kleur van de gebouwen: duizend tinten beige en roze.
De afwezigheid van gifgroene luchtbedden en roze flamingo’s is bijna verwarrend. Het is makkelijker om een abstract olieverfschilderij of een handgeweven mand te kopen dan een kleurige polyester zwembroek.
Artà was de plek waarmee Harald en Terje zich wilden verbinden. Dit moest een uitvalsbasis worden van waaruit ze de rest van het eiland konden verkennen. Maar eerst moest de garage bewoonbaar worden.
- Als architect kun je beter iets aanpakken wat kapot is dan iets wat al is opgeknapt, vindt Harald.

De kans om een afgelegen buitenruimte te creëren, gaf voor het stel de doorslag om de garage te kopen. De woonkamer geeft toegang tot de patio en het zwembad. Het houten terras kan over het zwembad worden geschoven als de bewoners er niet zijn. De tafel is ontworpen door Harald Lode en bedekt met tegels van Huguet Mallorca. Waar je ook bent, de citroenboom is een blikvanger. De leefruimte is 120 m2 groot, de buitenruimte 110 m2.

De ruwe betonnen muren zijn behouden gebleven. De vloer is van gepolijst beton en comfortabel om op te lopen. Het plafond is bekleed met vezelcement om het geluid te dempen. In al het grijsbruin zijn de gedurfde accenten welkom, zoals de rode snoeren van de hanglampen van Droog of de mintgroene stoel van Bddw. De andere stoelen zijn exemplaren van The People’s Chair van Børge Mogensen. Harald heeft de tafel zelf ontworpen en laten maken door lokale ambachtslieden. Op de tafel: een antieke haan van Aarikka, een vaas van Ichendorf Milano en een schaal van Aikiko Hirai.

De ene garagedeur is vervangen door een groot matglazen raam, omlijst door royale massief grenen kozijnen. Hier vind je keramische werken van onder anderen Jessica Coats, Anna Krantz en Dora Alzamora Good. De klok is gemaakt door de Japanse Miyajima Shiori. De bank en salontafels zijn ontworpen door Harald Lode en gemaakt door lokale ambachtslieden. Aan de muur hangt een schilderij van Lully Kiøsterud. De lamp ‘265’ is van Flos, de kussens op de bank zijn van de Noorse ontwerper Gerd Hay-Edie. De kandelaar Kapp is van Noidoi.
Je gaat niet naar Mallorca om binnen te zitten
Het eerste wat ze deden, was nog meer slopen. Het doel was om één grote ruimte te creëren op de begane grond met een opening naar de patio. Je gaat immers niet naar Mallorca om binnen te zitten.
Maar waar anderen de ruwe wanden zouden hebben geëgaliseerd, koos Harald ervoor om de betonnen muren zo te laten, bij wijze van herinnering aan de geschiedenis van het gebouw en de locatie.
- Al die ruwheid vergt iets van je als je ermee wilt leven. En het hoefde ook weer niet overal zo te zijn. Wat we toevoegden, moest licht en teer zijn. Hout betekent veel voor ons Scandinaviërs. Die gezelligheid en warmte halen we graag binnen, vooral in de winter.
Zo contrasteert al het ruwe en het toevallige met het mat gestuukte pleisterwerk en het zachte grenen. Alles in het grijs-beige spectrum, maar het ruïneachtige is er nu wel af.
- We wilden eerlijk zijn over de constructie en het materiaal. Als het nieuw is, moet het er ook nieuw uitzien. Als het oud is, moet het er oud uitzien, legt Harald uit.

De donkere garage is omgetoverd tot een licht vakantiehuis. De ruwheid is nog steeds voelbaar. De grote kachel is niet alleen voor de show, het huis is ook in de koelere maanden van het jaar in gebruik.

De materiaalmix is consistent in het hele huis. Harald heeft de keuken met glazen schuifdeuren zelf ontworpen en laten bouwen door een plaatselijke ambachtsman. De plafondlampen, Projecteur 165, zijn ontworpen door Le Corbusier en gemaakt door Nemo Design.

De gang op de tweede verdieping leidt naar drie slaapkamers en een badkamer – het privégedeelte van het huis. Het materialenpalet is hetzelfde, maar hier domineert het hout.
Een huis met een introverte houding ten opzichte van de omgeving
Het nieuwe is heel nauwkeurig op maat gemaakt. Het oude is zoals het was, in al zijn perfecte imperfectie. Af en toe komt er een steen of een stukje pleister los van het beton.
- De Spanjaarden begrijpen dat niet helemaal. Voor hen horen zulke oude muren in de stal of garage thuis.
De twee garagedeuren zijn deels vervangen door grote matglazen ramen. Daardoor komt het licht binnen, terwijl het huis zijn besloten karakter behoudt, net als de andere huizen in de straat. Je moet geluk hebben – of ongegeneerd nieuwsgierig zijn – om meer dan een glimp op te kunnen vangen van hoe de mensen hier leven.
Maar waar de meeste Spaanse huizen donker en krap zijn, is Casa Barraques van Harald en Terje juist licht. Daar geurt de citroenboom het hele jaar door en glinstert het zoutwaterzwembad als een kleine versie van de Middellandse Zee. Dit alles wordt omlijst door de door de zon gebleekte, door zuur aangetaste muren van de andere gebouwen.
Ook al zo volkomen onvolkomen.

In de badkamer vind je geen eeuwenoud, lichaamsonvriendelijk metselwerk. Hier zijn de oppervlakken glad of zacht: keramische tegels, stucwerk en massief hout. Een dakraam laat daglicht door, terwijl spiegels en een binnenraam de ruimtelijkheid vergroten. De vloer- en wandtegels zijn van modeontwerper Sybilla en geproduceerd door Huguet Mallorca. De plank met spiegel is ontworpen door Harald Lode. De stalen wastafel is van Moab 80.

Ook in de grote slaapkamer is de muur ruw gelaten, maar hout op de vloer en het plafond en ruim vallende stoffen maken het knus. De stalen bedden zijn van Hay, het linnen beddengoed is van Merci Merci en Kläsbols. De vloerlamp Tolomeo is van Artemide. Het rieten gevlochten vloerkleed is van het Britse Felicity Irons – Rush Matters.

Het onderste deel van de patio krijgt schaduw van een luifel met bamboe en heeft dezelfde betonnen vloer als binnen. De trap en de bovenverdieping zijn ruwer en gekleurd door zand van de plaatselijke groeve. De muur naar het buurhuis is van terracotta muurblokken. De tafel is ontworpen door Harald Lode en de rotan stoelen zijn van Valérie en Rotin. Aan de muur hangt keramiek van Akiko Hirai.

De derde verdieping bestaat vooral uit een zonnig dakterras, visueel omlijst door een reling en luifel. De stoel Savbriksen is van meubelfabriek Skovshoved.

De patio wordt omlijst door de kale gevelmuren van de buurhuizen. Een natuurstenen muur scheidt de patio van de straat. In de hoek is een eenvoudige buitendouche geïnstalleerd, de ligstoelen Prato zijn van Weishäupl.

Het project denkt groot. ‘Je kunt je hier niet omringen met tierelantijntjes,’ vindt Harald. Dit geldt ook voor de potplanten.