© Andreas Mikkel Hansen

Transformatie van een jarenzeventigvilla met behoud van - jawel - gasbeton!

Ooit stonden er aan het Borre-meer, niet ver van de Deense stad Aarhus, veel eenvoudige vakantiehuisjes, maar vandaag de dag is het een aantrekkelijke villawijk. Deze transformatie was een van de inspiratiebronnen voor de zorgvuldige, maar ingrijpende renovatie van een gasbetonvilla uit de jaren 1970, met degelijke materialen en veel leuke doorkijkjes.

'Meteen het gevoel: hier willen we wonen'

Ze hadden eigenlijk niets te klagen, Troels Lorenzen en zijn gezin, in het huis dat zijn broer, architect Allan Lorenzen, ooit had gerenoveerd. Toch keken ze af en toe wat er zoal op de markt was, en toen ze op een dag gingen kijken in een omgebouwd vakantiehuis uit de jaren 1970, hadden ze meteen het gevoel dat ze er wilden wonen.

De villa straalde rust en toegankelijkheid uit, en het uitzicht op het meer Borre Sø tussen de bomen was betoverend.

  • Ik dacht onmiddellijk bij mezelf: als ik ooit weer een verbouwing ga doen, dan is het hier. Maar dan gaan we er ook helemaal voor en maken we het precies zoals we het hebben willen, zegt Troels in de keuken van de pas gerenoveerde villa.

Allan Lorenzen, die afgestudeerd is in architectonisch cultureel erfgoed, mocht ook deze verbouwing leiden. Net als zijn broer zag hij de kwaliteit van de open indeling van de villa en de materialen die binnen en buiten waren gebruikt.

Hij stelde voor om de muren van gasbeton, die menigeen waarschijnlijk netjes ingepakt had, te bewaren in hun ruwe, eerlijke vorm.

  • Ik vroeg me natuurlijk af of ik dat wel kon verantwoorden als architect, naast wat het zou betekenen voor de integriteit van het huis. Maar omdat de eenvoudige vakantiehuisjes op deze plek hebben plaatsgemaakt voor exclusieve villa’s, leek het me mooi om een link tussen het verleden en het heden te maken, bijvoorbeeld waar de gasbetonblokken de nieuwe hoge ramen van exclusief eikenhout ontmoeten, zegt Allan. En hij is niet alleen om nostalgische redenen blij met het gasbeton:

  • Het staat daar naakt en draagt zijn imperfectie met waardig heid. Het heeft een structuur en tactiliteit die de zintuigen prikkelen, en als je van dichtbij kijkt, zie je de ongelijkheden: hé, daar is een ronde hoek, hier zijn gaatjes, en wat is het eigenlijk simpel! Maar als ik het geheel nu mooi vind, hoewel een deel ervan uit gasbeton bestaat, dan zijn al mijn eigen foutjes en tekort- komingen misschien ook oké? Het is een materiaal dat ons tegemoet treedt.

Materialen stimuleren de zenuwen

Beide broers wilden vanaf het begin de toegankelijke sfeer van het huis bewaren, vooral door het gebruik van materialen.

  • De materiaalkeuze is een van de dingen die ik het fijnst vind aan het huis, zegt Troels.

  • Als je thuiskomt, moet je zo’n 'aaah-gevoel' krijgen. En dat effect hebben de materialen met hun textuur, kleuren en geluid. Het stimuleert de zenuwen. En het ruikt naar hout.

Als je materialen kiest die meer dan 100 jaar mooi blijven, moet je natuurlijk voor functionele en duurzame oplossingen gaan. Het bouwkundig ontwerp van de woonkeuken en woonkamer was bruikbaar, maar er moest worden gesleuteld aan de andere vertrekken en een bijgebouw, dat ooit een weefschuur was.

Daar hebben de tieners nu hun eigen domein, dat afsluitbaar is met een schuifdeur, en de kelder is omgevormd tot een rustig ‘ouderverblijf’ met een uitgang naar een tuintje. Boven de slaapkamer zijn een open werkkamer en een logeerkamer, die ook prima dienst zou kunnen doen als kinderkamer.

'Het is niet verboden om uitdrukking en karakter te veranderen, maar...'

De broers waren het over de meeste dingen wel eens tijdens de verbouwing, zolang alles maar werd gekozen met het oog op de integriteit en de ziel van het huis, en de nieuwe, meer exclusieve materialen.

  • Ik weet hoe mijn broer werkt, en ik heb hem 100 procent de vrije hand gegeven. En dat zeg ik ook tegen anderen: vertrouw de architect, en denk niet dat je alles zelf wel weet, zegt Troels.

Broer Allan voegt eraan toe:

  • De sfeer wordt grotendeels bepaald door wat er uit de oppervlakken en materialen stroomt. Ik vind het echt fijn om hier te zijn. De materialen en tactiliteit zijn belangrijk. Bij een verbouwingsproject moet je oog hebben voor het karakter van het huis en zijn omgeving. Het is niet verboden om de uitdrukking en het karakter te veranderen, maar laat eerst de kwaliteiten in samenspel met de omgeving op je inwerken.